از تطبیق ادراکی- حسی تن‌ها تا تعالی آن‌ها در رقص سماع

نویسنده

  • Morteza Babak MOEIN Maître de conférences Université d’Azad de Téhéran
چکیده مقاله:

حدودا ً بیست سالی می‌شود که در غالب گفتمان‌های علوم انسانی، تن به موضوعی همه جا حاضر و مهم تبدیل شده است. در واقع با پدیدارشناسی هوسرل و خصوصا ً مفاهیم اصلی پدیدارشناسی مرلو پونتی بود که مسئله و پرسشانه‌ی تن به عامل ِ اصلی جهت ایجاد تغییر و تحول و همچنین به روز کردن علوم انسانی متفاوت تبدیل شد. اساسا ً مسئله تن که با سیطره ساختارگرایی برای مدت طولانی از مطالعات نشانه‌شناسی طرد شده بود، در سال‌های هشتاد با مطرح شدن مضامین احساسی و مفهوم جریان ادراکی – حسی که مبتنی بر در هم آمیختگی سوژه‌ی تن‌دار با اشکال متفاوت جهان حسی است، به بطن مطالعات نشانه‌شناسی برمی گردد. در واقع اریک لاندوفسکی در تضاد و عکس العمل در مقابل نظام معنایی مبتنی بر مالکیت، که بر اساس آن سوژه‌ها صرفا ً به واسطگی ابژه‌های ارزشی که بین آن‌ها به چرخش در می‌آید، خود را تعریف می‌کنند، نظام معنایی مبتنی بر «وحدت» یا «تطبیق» خود را مطرح می‌کند که بدون آن که به نظام تملکی سوژه‌ها مربوط باشد، «کنشی جمعی و با هم» را مطرح می‌کند، کنشی همزمان، با ریتمی مشترک و مبتنی بر تطبیق ِ سوژه با دیگری و یا ابژه‌های جهان بیرونی. هدف اصلی این مقاله این است که نشان دهد اساس و بنیاد ِ مراسم آیینی رقص مقدس ِ درویشان چرخزن، بر «کنش جمعی و با هم» سوژه‌ها، و «وحدت» و «تطبیق» بین ِ تن – سوژه‌ها استوار می‌باشد، که نتیجه و محصول آن، حداقل برای مدتی خاص ساخت ِ کنشگری جمعی یا به صورت دقیق‌تری ساخت کلیتی واحد و پیچیده است که مولد ِ ارزش‌هایی تازه می‌باشد. اما آن چه حائز اهمیت است این می‌باشد که این تطبیق مبتنی بر جریان ادراکی – حسی ِ بین سوژه‌ها، ضمن رها کردن ِ این تن – سوژه‌ها از ثقل مادی، آن‌ها را به تن‌هایی استعلایی تبدیل می‌نماید که با ریتم «روح» جهان همراستا می‌شوند. .

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعه تطبیقی رقص شیوا و رقص سماع

هنر در فرهنگ‌های سنتی و دینی و آیینی، بستر مناسبی برای تجلی مضامین عرفانی، معنوی و روایی است، لذا می‌توان از طریق پژوهش در این قبیل آثار هنری، علاوه بر کشف معانی نمادین به دریافت محتوای رمزی اشاره‌ای آنها نیز نایل شد. بیان نمادین در رقص‌های آیینی یکی از مهم‌ترین شاخه‌های هنری است که می‌تواند، به مثابة مطالعاتی جامعه‌شناختی، دینی، عرفانی و اعتقادی و به طور کلی تحت عنوان مطالعات فرهنگی، خصوصیات ز...

متن کامل

رقص سماع

اکنون “صنعت تایر ایران” ششمین دهه‌ی فعالیت خود را دنبال می‌کند و در این رهگذر، فراز و فرودهایی را پیموده و به‌طورمسلم تا رسیدن به سر منزل مقصود، راهی طولانی در پیش دارد. برای این‌که صنعت تایر به مقیاس‌های تولیدی قابل انطباق با استانداردهای جهانی برسد و این‌که آوازه‌ی برندهایش از مرزهای جغرافیایی کشور عبور کند و به مفهوم واقعیِ کلمه‌، تولید ناب در کلاس جهانی داشته باشد؛ به‌طور قطع نیازمند تفکر وی...

متن کامل

تجلّی رقص های اساطیری در سماع عرفانی

تجلّی و تأثیر اسطوره از جهات گوناگون در زندگی انسان پس از عصر اساطیری، امری است اجتناب ناپذیر. در این مقاله تلاش شده است تا علاوه بر شناخت مختصر عرفان و اسطوره و آیین های اساطیری، به یافتن تجلّی و تأثیر و ردّ پاهای محسوس و نامحسوس یکی از این آیین ها یعنی رقص، در سماع عرفانی مندرج در برگزیدهء نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری قمری پرداخته شود. در این پژوهش، یکی از تجلّی های آیینی بررسی شده است که آگ...

متن کامل

عارف و عامی در رقص و سماع

از میان نقش‌ها و آثار مینیاتوری که در جای‌جای مکان‌های تاریخی نقش بسته می‌توان تا حدّی با فرهنگ کهن و آداب و رسوم باستان ایران آشنا شد. در میان این نقش‌ها مجلس‌های بزم نیز جلوه‌نمایی می‌کند، مجالسی که در آن شاهد رقص‌هایی نیز هستیم. این مقاله برآن است تا جنبه‌های گوناگون این رقص‌‌ها بررسی شود و در ادامه به سماع که رقص صوفیان بحساب می‌رود، پرداخته می‌شود. این دو گونه رقص در طول تاریخ مفاهیمی داشت...

متن کامل

مطالعه تطبیقی رقص شیوا و رقص سماع

هنر در فرهنگ های سنتی و دینی و آیینی، بستر مناسبی برای تجلی مضامین عرفانی، معنوی و روایی است، لذا می توان از طریق پژوهش در این قبیل آثار هنری، علاوه بر کشف معانی نمادین به دریافت محتوای رمزی اشاره ای آنها نیز نایل شد. بیان نمادین در رقص های آیینی یکی از مهم ترین شاخه های هنری است که می تواند، به مثابة مطالعاتی جامعه شناختی، دینی، عرفانی و اعتقادی و به طور کلی تحت عنوان مطالعات فرهنگی، خصوصیات ز...

متن کامل

از سماع تا وجد

سماع و وجد از امور پسندیده و رسوم اختیاری در نزد صوفیه است که ایشان آن را به اجتهاد خود وضع کرده‌اند، بنابراین می‌توان انتظار داشت که علاوه بر معنای ظاهری، پوشیدگی‌هایی نیز در این رسم و امر باشد. هدف از تدوین این مقاله، دستیابی به این سرّ و نیک فهمیدنِ این رسم است.در نزد این طایفه، سماعِ درست، شنیدن به‌حق است و شنیدنِ هر چیز بر پایة حق و حقّانیت آن. این امر بنای آن می‌گردد که اهل سماع با عنایت به بح...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 23

صفحات  27- 42

تاریخ انتشار 2016-07-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023